Pembroke 25 Sermo 54 (fols 125r–127r)

Pembroke 25 Sermo 54 (fols. 125r–127r)

1 [ 125r ]

1.liiii. Omelia in festivitate sancti Michaelis archangeli .

2 Line 2: .j.

Addition to text.

Placement: margin.j. ANgeli grece vocantur . aebraice malaoth . latine

3uero nuntii interpretantur . ab eo quod domini uolun

4tatem populis nuntiant . Angelorum autem officii

5nomen est . non naturae . Semper enim spiritus sunt . sed cum

6mittuntur uocantur angeli . Quibus ideo pictores licen

7tia pennas faciunt . ut celerem eorum in cuncta dis

8cursum significent . Sicut et iuxta fabulas poetarum

9uenti pennas habere dicuntur propter uelocitatem

10scilicet . Unde et scriptura sacra dicit . qui ambulat

11super pennas uentorum . Nouem autem esse ordines ange

12lorum sacrae scripturae testantur . Id `est´ angeli . archan

13geli . throni . dominationes . uirtutes . principatus .

14potestates . cherubin et seraphin . Quorum officiorum

15uocabula cur ita dicta sunt . Interpretando exe

16quimur . Line 16: .ij.

Addition to text.

Placement: margin.ij. Angeli uocantur . propter quod de cęlis

17ad adnuntiandum hominibus mittuntur . Angelus enim

18grece . latine nuntius dicitur . Archangeli greca lingua .

19summi nuntii interpraetantur . Qui enim parua uel

20minima annuntiant . Angeli . qui uero summa .

21archangeli noncupantur . Archangeli dicti . eo quod

22primatum teneant inter angelos . Archon enim grece .

23latine princeps interpretatur . Sunt enim duces et prin

24cipes . sub quorum ordine unicuique angelorum officia

25deputata sunt . Nam quia archangeli angelis presunt ;

26Zacharias propheta testatur dicens . Ecce angelus dei

27qui loquebatur in me egrediebatur . Et alius angelus

28egrediebatur in occursum eius . et dixit ad eum . Curre [ 125v ]

1 loquere ad puerum istum dicens . absque muro habita

2bitur hierusalem . Si enim in ipsis officia angelorum

3nequaquam potestates superiores disponerent ; nullo

4modo hoc quod homini diceret angelus ab angelo cog

5nouisset . Quidam autem archangelorum priuatis nomini

6bus appellantur . ut per uocabula ipsa in opere quid ualeant

7designetur . Gabriel ebraice . in linguam nostram uerti

8tur fortitudo dei . ubi est potentia diuina uel forti

9tudo manifestabitur . Gabriel mittitur . unde et

10eo tempore quo erat dominus nasciturus et triumpha

11turus de mundo . Gabriel uenit ad mariam . ut

12ad illam adnuntiaret eum . Qui ad debellandum

13aerias potestates humilis uenire dignatus est .

14Michael interpretatur quis ut deus . Quando enim

15aliquid in mundo mirae uirtutes fit hic archan

16gelus mittitur . et ex ipso opere nomen eius est .

17quia nemo potest facere . quod facere potest deus .

18Raphael . interpretatur curatio uel medicina dei

19 Line 47: .iii.

Addition to text.

Placement: margin.iii. Vbi cumque enim curandi uel medendi opus neces

20sarium est hic archangelus a deo mittitur . Et inde

21medicina dei uocatur . Unde et ad tobiam idem

22archangelus misus . Oculi eius curationem adhi

23buit . et caecitate detersa uisum restituit . Nomi

24nis enim interpretatio . angeli officio designatur .

25Uriel interpretatur ignis dei . sicut legimus appa

26ruisse ignem in rubo . Legimus etiam ignem mis

27sum desuper . et implesse quod pręceptum est .

28Throni autem et dominationes . et principatus . et po- [ 126r ]

1 -testates . et uirtutes . quibus in uniuersam caelestem so-

2cietatem apostolus complectitur . ordines angelorum

3et dignitates intelliguntur . et pro hac ipsa distributio

4ne officiorum . alii throni . alii dominationes . alii prin

5cipatus . alii potestates . dicuntur procertis dignita

6tibus . quibus in unum distinguntur . Line 62: .v.

Addition to text.

Placement: margin.v. Uirtutes aN

7gelica quidem misteria perhibentur . per quos signa

8et mirabilia in mundo fiunt . propter uirtutes dicuntur .

9Potestates sunt . quibus uirtutes aduersae subiecte sunt .

10et unde potestatum nomine concupantur . quia

11maligni spiritus eorum potestate coercentur . Ne tan

12tum mundo noceant . quantum cupiunt . Princi

13patus sunt hi qui angelorum agminibus praesunt .

14qui pro eo quod subditos angelos ad explendum mi

15nisterium diuinum disponunt . Principatus uoca

16bulum acceperunt . Nam alii sunt qui iam minis

17trant . alii qui assistunt . Sicut et per danielem dicitur .

18Milia milium ministrabant ei . et decies milies cente

19na milia adsistebant ei . Line 75: .vi.

Addition to text.

Placement: margin.vi. Dominationes sunt hi .

20qui etiam uirtutibus et principatibus praeminent .

21qui pro eo quod caeteris angelorum agminibus do

22minantur . dominationes uocantur . T`h´roni sunt .

23agmina angelorum . qui latino eloquio sedes dicuntur .

24et uocantur throni . quia illis conditor presidet .

25et per eos iudicia sua disponit . Cherubim autem .

26et ipsi sublimes caelorum potestates . et angelica mi

27nisteria perhibentur . quia ex ebraico in linguam

28nostra interpretantur scientię multitudo . Sunt enim [ 126v ]

1 sublimiora angelorum agmina . pro eo quod uicinius positi

2diuina scientia cęteris amplius pleni sunt . Cherubin

3id est plenitudo scientiae appellantur . Ipsa sunt

4duo illa animalia super propi`ti´atorium arcae picta

5ex metallo . propter significandam angelorum presentiam .

6in quorum medio . ostenditur deus . Seraphim quoque

7similiter multitudo angelorum . qui ex ebreo in latinum

8ardentes uel incendentes interpretantur . Quid id

9circo ardentes uocantur . quia inter eos et deum nul

10li alii angeli consistunt . Et ideo quantum uicinius

11coram eo consistunt . tanto magis claritate diuina

12inflammantur . Vnde et ipsi uelant faciem . et pedes

13sedentis in throno dei . Et idcirco cetera angelorum

14turba uidere dei essentiam plene non ualent . quoniam

15cherubin eam tegit . Haec igitur uocabula agmi

16num angelorum . Ita sunt specialia ordinum singu`l´orum

17ut tamen sint ex parte communia omnium . Nam dum

18throni sedes dei in quorumdam angelorum ordines spe

19cialiter designantur . tamen per psalmistam qui se

20des super cherubin dicitur . Sed ideo isti ordines ange

21lorum priuatis nominibus appellantur . Quia

22hoc ipsum officium in proprio ordine plenius

23acceperunt . Et cum sint omnia communia . proprie

24tamen et nomina suis ordinibus deputantur . Uni

25cuique enim sicut praedictum est propria officia sunt

26iniuncta . quę pro meruisse eos in mundum constat

27exordium . Nam quia angeli et locis et hominibus

28pręsunt . per prophetam testatur angelus [ 127r ]

1 dicens . Princeps regni persarum resistit mihi .

2Unde apparet nullum esse locum . cui angeli

3non pręsint . Praesunt enim et ospitiis omnium operum .

4Hic est ordo uel distinctio angelorum qui post lapsum

5malorum . in caelesti uigore steterunt . Nam postquam

6apostate angeli ceciderunt hi perseuerantia aeternę

7beatitudinis solidati sunt . Unde et post caeli creatio

8nem in principio repetitur . fiat firmamentum cęlum .

9Nimirum ostendentes . quod post ruinam angelorum

10malorum . hi qui permanserunt firmitatem aeternae

11perseuerantiae consecuti sunt . Nullo iam lapsu auer-

12-si nulla superbia cadentes . firmitatem in dei amore et con

13templationem habentes . Nihil aliud dulce habent .

14nisi eum a quo creati sunt . Quod autem seraphin in

15isaia leguntur . figuraliter ueteris et noui testamenti

16significationem ostendunt . Quod uero faciem et pe

17des dei operiunt . quia preterita ante mundum et futura

18post mundum et futura scire non possumus . sed media

19tantum eorum testimonia contemplamur . Singuli

20senas alas habent . quia de fabrica tantum mundi

21quę in sex diebus facta sunt . in pręsenti seculo nouimus .

22Quod clamat ter sanctus alter ad alterum . trinitatis in

23una diuinitate demonstrat ministerium . per infinita

24secula seculorum . amen . [ 127v ]