Pembroke 25 Sermo 88 (fols. 162v–165v)

Pembroke 25 Sermo 88 (fols. 162v–165v)

1 [ 162v ]

18.lxxxviii. DE DISCRETIONE DOGMATUM

19IUXTA QUALITATEM AUDIENTIUM .

20Hoc nosse debet unumquemque doctorem catholicum . ut be

21ne perpendat sui sermonis auditorum qualitatem . quia ut

22reuerendę memorie gregorius nazarenus edocuit . non

23una eademque cunctis exortatio congruit . quia nec cunc

24tos parmorum qualitas asstringit . Sepe namque alios offen

25dunt . que aliis prosunt . quia plerumque herbę quę haec anima

26lia nutriunt . Alia occidunt . et lenis sibilus equos mi

27tigat . catulos instigat . et medicamentum quod hunc morbum

28imminuit . alteri uires iungit . et panis qui uitam fortium [ 163r ]

1 roborat . paruulorum necat . Pro qualitate igitur audientium .

2formari debet sermo doctorum . ut ad sua singulis congruat .

3et tamen a communis aedificationis arte nuque recedat . Quid

4enim sunt intente mentes auditorum . nisi ut ita dixerim . quę

5dam in cythara tentiones stratę chordarum . quas tangendi

6artifex . ut non sibi metipsis dissimile canticum faciant dissimi

7liter pulsat . et idcirco chordę consonam modulationem red

8dunt . quia uno quidem plectro sed non uno inpulsu feriuntur .

9Unde et doctor quisque ut in una cunctos uirtute caritatis

10aedificet . ex una doctrina non una eademque exortatione .

11corda audientium tangere debet . Aliter namque ammonen

12di sunt uiri atque aliter feminę . quia illis grauia secundum sexum

13suum atque fortia . istis uero iniungenda sunt lenia atque

14leuiora . ut illos magna exerceant . Istas uero lenia de

15mulcendo conuertant . Aliter ammonendi sunt iuuenes .

16atque aliter senes . quia illos plerumque se ueritas ammonitio

17nis ad perfectum dirigit . Sicut apostolus dicit . Increpa iunio

18res . hoc est ut in melius se emendent . Istos uero admelio

19 ra opera deprecatio blanda componit . sicut scriptum est . seni

20orem non increpaueris . sed obsecra ut patrem leniter atque

21suauiter . Aliter ammonendi sunt inopes . atque aliter locuple

22tes . Illis namque conferre solatium contra tribulationem . istis

23uero inferre mecum contra elationem debemus . Inopi quippe

24a domino per prophetam dicitur . noli timere . quia non confunderis .

25elegi enim te in camino paupertatis . Paulus autem discipulo

26de diuitibus dicit . diuitibus huius seculi precipe . non superbe sapere

27neque sperare in incerto diuitiarum suarum . et dominus in euangelio .

28Vę uobis diuitibus qui habetis consolationem uestram . ac si dix- [ 163v ]

1 -isset . quia ex presentis uitę abundantia hic consolantur .

2qui nesciunt nec requirunt quę sunt aeterna gaudia .

3Offerenda est ego eis consolatio . quos caminus pauperta

4tis excoquit . atque illis inferendus est timor quos

5consolatio glorię temporalis extollit . Vt illi sciant

6quia diuitias quas non conspiciunt . iam possident .

7et isti cognoscant . quia has quas hic possident . te-

8nere semper nequaquam possint . Plerumque tamen

9personarum ordinem permittat qualitas morum . ut sit diues

10Humilis . sit pauper elatus . Unde mox prędicantis lin

11gua . cum audientis debet uita componi . ut tanto distric

12tius in paupere elationem feriat . quanto eum nec inlata

13paupertas inclinat . et tanto lenius humilitatem di

14uitum mulceat atque lętificet . quanto eos nec abun

15dantia quę subleuat exaltat . Aliter ammonendi sunt

16laeti atque aliter tristes . lętis uidelicet inferenda sunt

17tristitia quę secuntur ex supplicio tristibus uero

18inferenda sunt laeta . que promittantur ex regno .

19Discant igitur lęti ex minarum asperitate quod timeant .

20audiant autem tristes premiorum gaudia . De quibus

21laetificant . illis quippe dicitur . Uae uobis qui ridetis

22 nunc . quia lugebitis et flebitis . Isti uero quod idem

23magister dicit audiant . Iterum uidebo uos . et gaude

24bit cor uestrum . et gaudium uestrum nemo tollet tollittollet a uobis .

25Et iterum . Gaudete et exultate . ecce enim merces

26uestra multa est in cęlis . Aliter ammonendi sunt sub

27diti . atque aliter prelati . illos ne subiectio conterat . istos

28ne locus superior extollat . illi neminus quę iubentur [ 164r ]

1 impleant . isti ne plus iusto iubeant quę compleantur . Illis namque

2figuraliter dicitur . Filii oboedite parentibus uestris in domino

3istis uero precipitur . et patres . nolite prouocare ad iracun

4diam filios uestros . Scire etenim prelati debent . quia si per

5uersa umquam perpetrant . tot mortibus digni sunt . quot ad

6subditos suos perditionis exempla transmittant . Vnde

7necesse est ut tanto se cautius a culpa custodiant . quan

8to per praua quę faciunt non solum moriuntur . sed alio

9rum animarum quas prauis exemplis destruxerunt rei

10sunt . Ammonendi sunt igitur . ut sic in propria sol

11licitudine uigilent . quatenus a comissorum custodia

12minime umquam torpescant . Dignum itaque est

13ut cuncti qui presunt . intus et in circuitu oculos

14habeant . quatenus et interno iudici in semetipsis

15placere studeant . et exempla uitae exterius pre

16bentes . ea etiam quę in aliis sunt corrigenda de

17prehendant . Ammonendi sunt subditi . ne pre

18positorum suorum uitam temere iudicent . siquit eos

19fortasse agere reprehensibiliter uideant .

20Ammonendi sunt iterum né cum culpas prępositorum

21considerant . contra eos audaciores fiant . sed humi

22liter obsecrent ut in melius se emendent . Ita

23tamen . ut si qua sunt praua eorum opera . diuino-

24 amore constricti . ferre sub eis iugum reuerentię

25Non recusent . quod melius ostendimus . si dauid

26factum in medium deducimus . Saul quippe

27persecutor . cum ad purgandum uentrem speluncam

28fuisset ingressus . illic cum uiris suis dauid inerat [ 164v ]

1 qui iam longo tempore persecutionis eius mala tolerabat . Cumque

2eum uiri sui adferiendum saul ascenderent . fregit eos respon

3sionibus . quia manum in christum domini mittere non deberent .

4qui tamen occulte surrexit . et oram clamidis eius abscidit .

5quid enim per saul nisi mala rectores . quid per dauid nisi boni

6subditi designantur . Saul igitur uentrem purgare est .

7prauos prępositos conceptam in corde malitiam incorde

8usque ad opera miseri odoris extendere . et cogitata apud

9se noxia factis exterioribus exsequendo monstrare . quem

10tamen dauid ferire metuit . quia pię subditorum mentes

11ab omni se peste obtractationis abstinentes . Praepositorum

12uitam nullo linguę gladio percutiunt . etiam non de in perfec

13tione reprehendunt . Qui etsi quando pro imfirmitate sé

14sé abstinere uix possunt . ut extrema quædam atque ex

15teriora prepositorum mala . sed tamen humiliter . loquantur .

16quasi oram clamidis silenter incidunt . Quia uidelicet dum

17praelatę dignitati saltim innoxie et latenter derogant .

18quasi regis superpositi uestem foedant . sed tamen ad semet

19ipsos redeunt . seque uehementissime uel de tenuissima

20uerbi laceratione reprehendunt . Vnde bene et illic scrip

21tum est . Post hęc dauid percussit cor suum . eo quod absci

22disset oram clamidis saul . Facta quippe prępositorum

23oris gladio ferienda non sunt . etiam iam cum recte reprehen

24denda iudicantur iudicandaiudicantur . Si quando uero contra eos uel in minimis

25lingua labitur . necesse est ut per afflictionem pęnitentię

26 cor prematur . quatenus ad semetipsum redeat . et cum prepositę

27potestati deliquerit . eius contra se iudicium a quo sibi-

28prelata est perhorrescat . Nam cum prępositis delinquimus . [ 165r ]

1 eius ordinationi qui eos nobis prętulit obuiamus . Vnde moy

2ses quoque contra sé et ááron conquiri populum cognoscens ait .

3Nos enim quid sumus . nec contra nos murmur uestrum est sed contra

4deum . Ecce quomodo uterque ammonendi sunt . ut bene se ac

5benigne regant . et diligenter se custodiant . et in bene factis

6deo similiter placeant . Aliter ammonendi sunt atque aliter domini

7serui scilicet . ut in se semper humilitatem conditionis aspiciant .

8Paulo apostolo dicente . serui obaudite dominis uestris carna

9libus . cum timore et tremore sicut christo non ad oculum seruien

10tes . sed sicut domino . Scientes quod unusquisque quodcumque fecerit boni .

11hoc recipiet a domino siue seruus siue liber . Domini uero . ut

12naturae suę qua ęqualiter sunt cum seruis conditi memoriam

13non ammittant . Paulo iterum dicente . Domini remittite mi

14nas subiectis uestris . serui ammonendi sunt ne deum despiciant .

15si ordinationi illius superbiendo contradicunt . Paulo iterum

16dicente . Serui subditi estote omni ordinationi humanę

17propter deum . siue regi . quasi gradui precellenti . siue ducibus .

18tamquam ab eo missis ad uindictam malefactorum . ad laudem

19uero bonorum . Domini quoque ammonendi sunt . qui quiaqui contra deum de munere

20eius superbiant . si eos quos per conditionem teneant subditos . ęqua

21les sibi per naturae consortium non agnoscant . Isti ammonen

22di sunt . ut sciant se seruos . esse dominorum . Illi namque ammonen

23di sunt . ut cognoscant se conseruos seruorum esse . Istis namque dicitur .

24serui oboedite dominis carnalibus . non tantum bonis sed etiam

25discolis . Hæc est enim uoluntas dei in christo iesu . Et rursum .

26quicumque sunt sub iugo seruitutis . dominos suos omni honore dig

27nos arbitrentur . Illis autem dicitur . et uos domini eadem facite illis remit

28 tentes minas . scientes quod et illorum et uester dominus est . in càelis . [ 165v ]

1 Qui inter omnium actus in ultimo die iudicii discernens . reddet

2unicuique iuxta meritum operum suorum . Vbi erunt serui liberi .

3qui tamen patienter ferant hic dura imperia mundi .

4et impleuerint precepta dei sicut agustinus dicit . Omnia imple

5uit qui quod potuit fecit . et dominum mali erunt serui . qui

6tamen quę huius sunt seculi sectando hoc est epulando

7cotidie inebriando luxuriando . Sicut isaias dicit .

8Vae uobis qui consurgitis mane ad æbrietatem sectandam .

9et ad potantum unum usque ad uesperum ut uino ęstue

10tis . deposuerint hic imperium christi et contempserint

11legem ac mandata uitae . sicut euenit inter diuitem

12et lazarum . Qui autem bene se regerint et deum dilexe

13rint . ac mandata eius seruauerint . et populum sibi com

14misum modeste ac rigide pro lege dei gubernauerint .

15non solum hic regnabunt cum seculo . sed illic manebunt

16cum deo et cum illis deus . sicut saluator ait . Si quis diligit

17me sermonem meum seruabit . et pater meus diliget eum .

18et a deum ueniemus et mansionem apud eum faciemus . Sicut

19legitur fuisse cum abraham et isaac et iacob cęterisque

20cum in innumeris . qui hic principes fuerunt in seculo .

21et nunc lucide regnant in caelo . Largiente domino

22nostro iesu christo . qui cum patre et spiritu sancto uiuit et regnat .

23in sęcula seculorum . AMEN : ~