Pembroke 25 Sermo 43 (fols. 97r–99v)

Pembroke 25 Sermo 43 (fols. 97r–99v)

1 [ 97r ]

16 .xliii. OMELIA IN DIE SANCTO PENTECOSTEN .

17Factum est fratres karissimi cum impleta essent omnia quę de ad

18uentu domini in carne predixerant prophete . Id est de natiuitate

19eius et baptismo . de temptatione eius a diabolo post ieiunium

20in deserto . de passione et cruce de resurrectionis eius gloria

21in carne . In qua passus fuerat pro humano genere . de con

22uiuio et conlocutione eius cum apostolis . quę prę omnibus eligere

23dignatus est . quibus reuelaret secreta cęlestia . de signis et prodi-

24giis quę uentura erant ante consummationem seculi . De bene-

25dictione eorum in bethania et ordinatione . Post ascensio

26nis eiusdem domini iesu christi gloriosę cum carne in alta cęlorum

27triumphum . cum adorassent humiliter apostoli dominum ascenden

28tem . reuersi sunt in Hierosolimam a monte qui uocatur oliueti . [ 97v ]

1 qui est iuxta hierusalem . Haec omnia secum ammirantes quę

2uiderant . et erant semper in templo laudantes et benedicen

3tes dominum . et promissa patris expectantes quę iesus promiserat

4eis . manducans et bibens cum illis et docens eos de regno dei .

5Quibus omnia hęc misteria reuelauit quę iam sunt prędicta .

6de aduentu eius primo in carne . qui nunc quidem impletus est .

7Ad extremum de secundo aduentu eius cum potestate magna

8et maiestate . quem nunc expectamus explanat eis . In quo

9iudicaturus est omnes gentes uiuos ac mortuos . id est iustos

10et peccatores . de quo secretius et familiarius hortatur

11et ammonet eos dicens . Uidete ne quis uos seducat . mul-

12ti enim uenient ín nomine meo pseudo christi . et pseudo prophetę

13dicentes . Ego sum christus . Audituri etiam estis preolia . et op-

14piniones proeliorum . Cauete ne turbemini . oportet enim

15haec fieri . sed nondum statim finis . Et cetera . Haec autem omnia

16misteria . et alia multa ínnumerabilia discipulis a domino sunt

17 reuelata . A die sollemnitatis pasche . usque ad diem ascensio-

18nis eius ad caelos ; ín quo nub Line 31: e

Addition to text.

es uisibiliter coram ipsis illum susce

19pit . In qua etiam credimus eum esse uenturum . quadraginta ergo sunt

20dies et decem . A die paschę ín quo dominus sua uirtutute et potes-

21tate a mortuis resurrexit . usque in diem solemnitatis pen

22tecostes . Qui interpretatur quinquagesimus dies . ín quo

23dominus legem tradidit ín monte sinai famulo suo moysi scrip-

24tam digito dei . et in quo etiam spiritus sanctus secundum promissionem patris

25de cęlo missus . sicut ignis super apostolos descendit . Ut purga-

26ret eos a uítíís et díuínarum scripturarum repleret elo

27quíís . sedit que supra singulos eorum . id est repleuit corda

28eorum . sicut scriptum est . Cum complerentur dies pentecosten [ 98r ]

1 erant omnes discipuli pariter ín eodem loco . Et factus est repen-

2te de celo sonus tamquam aduenientis spiritus uehementis . et re-

3pleuit totam totumtotam domum ubi erant sedentes . Et apparuerunt

4illis dispertite linguę . quę ín edificationem turris babilonię

5post diluuium diuisę fuerant . quia tunc una uox erat id est

6una lingua . quę humana locutio dicebatur . et nunc

7ebrea nuncupatur . Et repleti sunt omnes spiritu sancto . et loque-

8bantur uaríís linguis magnalia dei . prout spiritus sanctus dabat eis

9loqui . De quo predixerat eis saluator . Non enim uos estis

10qui loquimini . sed spiritus patris uestri qui loquitur ín uobis . Isti

11sunt autem decem dies qui uocantur sabbata sabbatorum . in quibus

12dominus ut diximus tanta misteria et mirabilia post resurrec

13tionem a mortuis coram discipulis suis operatus est . Factum est

14autem ianuis clausis ubi erant apostoli propter metum iudeorum .

15Venit iesus stans ín medio eorum et dixit . Pax uobis . et insuf-

16flauit dicens eis . Accipite spiritum sanctum . et sic uidet in ueri

17tis detínebuntur . Primo igitur apostoli ín secreto et príuatim

18acceperunt spiritum sanctum . secundo autem manifeste et uisibiliter

19 coram omnibus gentibus quę sunt sub cęlo . Multi enim illuc

20prouidentia dei conuenerant ad huius diei magni solem

21nitatem . quia maxime colebatur ín lege . ut uíderent

22mirabilia dei . Hodie enim acceperunt apostoli spiritum sanctum secundum

23promissionem domini ad eosdem dicentes . Non relinquam uos

24orphanos . quia cum abiero ad patrem . mittam uobis spiritum para

25clitum qui uos ammonebit omnia quę audiui et uidi apud

26patrem . quem mundus accipere non potest . Vos autem non estis

27de hoc mundo . quia opera eius non uultis . Haec igitur

28omnia cogitantes fratres karissimi . mundemus nos ab omnibus ²xiii appears in pencil below this word. [ 98v ]

1 ínquínamentis carnis et spiritus . ut spiritum sanctum accipere possimus sicut

2apostoli . quoniam non est susceptio personarum apud deum . Id est non speciem

3desiderat sed actus . Tunc autem eundem spiritum accipere mere

4bimur . si opera et desideria et actus geramus . quos apostoli fece

5runt . ut de nobis sicut de ipsis testimonium dominus proferat

6dicens . Uos non estis de hoc mundo . Id est quia non consentitis

7ei eisei . si de hoc mundo essetis . mundus quod suum esset utique

8diligeret . sed ideo mundus uos odit . quia diligitis me . et non

9sum de mundo . quia opera eius contemno . Quid ergo manifes

10tius et clarius hoc testimonio . quoniam omnes qui hoc seculum dili-

11gunt christum non amant . Et qui amant christum . oderunt

12hunc mundum . Et qui propter christum oderunt hunc mundum .

13Spiritum sanctum pariter sicut apostoli accipiunt hic autem dies quinqua

14gesimum post pascha qui est hodie . plenissimus numerus

15est et perfectissimus . quia remissionem peccatorum demonstrat .

16et formam futuri seculi et sanctorum omnium plenitudinem conti

17net . In quo fuit prima predicatio apostolorum . post ascensionem

18domini ad cęlos . per aduentum sancti spiritus de cęlis uenientis . per quem

19miranda erat diuisio linguarum . ad omnes gentes quę erant

20 sub caelo . Hodie enim audierunt unusquisque de una et ae-

21-braica ⁴ The pen was trimmed between this word and what follows. apostolorum lingua . propriam linguam in qua nati erant . Par-

22thi . et medi . et elamite . et qui habitant mesopotamiam . Iudeam

23et capodociam . Et ceterae gentes quę erant ín hierusalem ex omni

24natione quę sub cęlo est . Et ita accipiebat unusquisque lin

25linguam aebraicam ex ore unius cuiusque apostoli . quasi propria

26lingua esset ín qua natus erat . Sicut diuina scriptura dicit . Lo-

27quebantur uariis linguis apostoli magnalia dei . prout spiritus

28dabat eis loqui . Stupebant autem omnes et mirabantur [ 99r ]

1 ad inuicem dicentes . quidnam uult hoc esse . Alíí autem irridentes

2eos propter inuidiam dicebant . quia musto pleni sunt isti .

3Petrus igitur stetit constanter cum undecim apostolis ín medio

4eorum . et eleuauit uocem suam dicens . Uiri iudęi et qui habita

5tis hierusalem uniuersi . hoc uobis notum sit . et auribus percipite

6uerba mea . non enim ut uos estimatis isti aebrii sunt .

7Cum sit hora Line 104: tertia

Addition to text.

tertia diei . sed hoc est quod dicit dominus per prophetam iohel dicens .

8Effundam de spiritu meo super omnem carnem et prophetabunt filíí uestri

9et filię . et iuuenes uestri uisiones uidebunt . et seniores uestri som-

10nia somniabunt . Et cetera . Hodie enim donum salutis

11aeternę dedit dominus de spiritu sancto per lauacrum regenerationis . super

12omnes carnes et animas credentium . Ipse ⁵Ipse] corr. to ipsi by a later scribe enim ut audierunt

13uerba salutis aeternae a petro et ceteris apostolis . conpuncti sunt

14corde et dicebant eis . Quid ergo faciemus uiri fratres . ostendite

15nobis . Petrus uero ait ad illos . pęnitentiam agite . et bapti-

16zetur unusquisque uestrum ín nomine iesu christi . in remissionem

17peccatorum . et accipietis donum spiritus sancti . Illi itaque recepto hoc

18uerbo eius baptizati sunt . et adiectę sunt in illa die ani-

19mę fere tria milia ad exercenda dei opera secundum fidem . et perse

20uerabant cotidie in doctrina apostolorum laudantes et bene

21 dicentes dominum . Et ín alio loco dicitur . Quod multi ex iudęis

22ut audierunt uerbum salutis crediderunt . Et iterum factus

23est numerus uirorum in deum recte credentium . fere quinque

24milia . Haec autem omnia misteria et alia multa in die quinqua

25gesima quę pentecostes dicitur . Et in aduentu spiritus sancti

26de cęlo uenientis . Consummata sunt atque impleta . qui ex

27patre filioque procedens ad conseruandum nos descendit .

28Et commonet nos omnia quecumque a patre nobis donantur . [ 99v ]

1 De isto quippe spiritu sancto dicitur . spiritus eíus ornauit cęlos . Ornamenta enim

2cęlorum sunt uirtutes predicantium . quę ornamenta paulus apostolus

3enumerat dicens . Alíí quidem per spiritum datur sermo sapien

4tię . alii sermo scientię Alteri fides ín eodem spiritu . Alíí gratia

5sanitatum . Alíí operatio uirtutum . alii prophetia . alii discretio

6spirituum . alíí genera linguarum . alíí interpretatio sermonum . Hæc

7autem omnia operatur unus atque idem spiritus . Diuidens singulis prout uult .

8quoniam ipse est spiritus rectus et purus . subtilis et sapiens sanctus et omnipotens .

9spiritus ueritatis et intellectus . In quo omnia . per quem omnia . et ín ipso

10sunt omnia . Ipse est qui implet omnem terram et cęlos cęlorum .

11et omnia quę sunt super ipsos . Hic igitur spiritus quem apostoli acceperunt . sta

12bili mentum est . angelorum et archangelorum patriarcharum uirtus .

13et prophetarum inspirator . Et sanctorum omnium firmamentum qui omnia

14implet . uisibilia atque inuisibilia . qui ex ex patre et filio proce

15dens . uelut quędam concordia est patris et filíí . nec etate iunior .

16nec potestate imferior . nec uirtute minor . Sed per omia tríní

17tas sunt atque unitas . sine fine atque ínítio . Unius potentię

18et substantię . Vnius maiestatis et díuínítatis atque uirtutis .

19In tribus personis consistens . Id est pater et filius et spiritus sanctus . qui est

20deus benedictus ín ęterna secula . Benedicat nos ergo pater sanet

21nos filius . repleat nos spiritus sanctus . hic in ęterna secula seculorum amen .